Ớt – loại quả nhỏ nhắn nhưng lại mang trong mình sức mạnh khiến cả thế giới phải “chảy nước mắt”. Từ những món ăn đường phố đậm vị đến các thử thách cay nóng, ớt đã trở thành một phần không thể thiếu trong nền ẩm thực toàn cầu.
1. Ớt Là Thành Viên Của Họ Cà
Ớt thuộc họ cà (Solanaceae), cùng họ với khoai tây, cà chua, và cà tím – một gia đình thực vật thú vị và đa dạng.
2. Ớt Được Thuần Hóa Từ 6000 Năm Trước
Người Trung Mỹ đã thuần hóa ớt từ cách đây hơn 6000 năm, biến nó thành một trong những loại cây trồng lâu đời nhất thế giới.
3. Capsaicin – Hợp Chất Làm Nên Độ Cay
Capsaicin là hợp chất hóa học tạo nên độ cay của ớt, đồng thời kích thích não bộ sản sinh endorphin – khiến bạn "nghiện" cay.
4. Độ Cay Được Đo Bằng Đơn Vị Scoville
Thang Scoville (SHU) đo độ cay của ớt, từ mức 0 của ớt chuông đến hơn 2 triệu của ớt Carolina Reaper – loại ớt cay nhất thế giới.
5. Ớt Là Thần Dược Tự Nhiên
Capsaicin trong ớt có tác dụng giảm đau, tăng cường tuần hoàn máu, và thậm chí hỗ trợ giảm cân bằng cách tăng cường trao đổi chất.
6. Ớt Từng Được Dùng Làm Tiền Tệ
Trong lịch sử, người Aztec từng dùng ớt làm tiền tệ để trao đổi hàng hóa và buôn bán.
7. Cách Khử Cay Hiệu Quả Nhất
Uống sữa hoặc ăn thực phẩm có chất béo như phô mai là cách tốt nhất để làm dịu cảm giác cay, vì capsaicin tan trong chất béo chứ không tan trong nước.
8. Ớt Có Thể Gây Tê Đầu Lưỡi
Capsaicin kích thích các thụ thể đau trên lưỡi, nhưng ăn ớt thường xuyên có thể giúp bạn “miễn nhiễm” với độ cay theo thời gian.
9. Ớt Không Chỉ Có Màu Đỏ
Ớt có thể có màu xanh, vàng, cam, tím, hoặc thậm chí đen, tùy thuộc vào giống và giai đoạn chín của quả.
10. Ớt Làm Giảm Nguy Cơ Ung Thư
Các nghiên cứu cho thấy capsaicin có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư mà không ảnh hưởng đến tế bào khỏe mạnh.
11. Ớt Là Nguồn Vitamin C Tuyệt Vời
Ớt chứa lượng vitamin C cao gấp 3 lần cam, giúp tăng cường hệ miễn dịch và làm đẹp da.
12. Người Mexico Là Fan Cứng Của Ớt
Mexico được xem là quê hương của ớt, nơi có hơn 100 giống ớt khác nhau được sử dụng trong ẩm thực.
13. Ớt Có Thể Ảnh Hưởng Tâm Trạng
Capsaicin kích thích sản sinh serotonin – một loại hormone giúp cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng.
14. Ớt Được Mang Ra Không Gian
Ớt là một trong số ít loại cây được NASA trồng trên Trạm Vũ trụ Quốc tế, chứng minh tính đa dụng và dễ thích nghi của nó.
15. Ớt Khô Càng Lâu, Độ Cay Càng Tăng
Ớt tươi thường ít cay hơn ớt khô, do capsaicin trong ớt khô được cô đặc lại trong quá trình sấy.
16. Không Phải Ai Cũng Cảm Nhận Độ Cay
Một số người có gen đặc biệt khiến họ ít nhạy cảm hơn với capsaicin, nên họ có thể ăn ớt cay mà không cảm thấy khó chịu.
17. Ớt Là "Vũ Khí" Của Thực Vật
Ớt phát triển capsaicin để bảo vệ hạt của mình khỏi các loài động vật ăn cỏ, nhưng chim – loài không cảm nhận được độ cay – lại giúp phát tán hạt đi xa.
18. Ớt Cay Nhất Được Tạo Ra Bằng Khoa Học
Ớt Carolina Reaper – loại cay nhất thế giới – là kết quả của việc lai tạo giữa hai giống ớt siêu cay để tăng cường độ nóng.
19. Ớt Có Thể Thay Thế Thuốc Giảm Đau
Capsaicin thường được sử dụng trong các loại kem giảm đau để điều trị các cơn đau mãn tính như đau lưng hay viêm khớp.
20. Ớt Giúp Lưu Thông Máu
Ớt có khả năng cải thiện tuần hoàn máu, giúp giảm nguy cơ đột quỵ và các bệnh tim mạch.
21. Ớt Không Cay Với Một Số Động Vật
Capsaicin chỉ tác động đến động vật có vú, nên các loài chim có thể ăn ớt mà không bị ảnh hưởng bởi độ cay.
22. Ớt Được Sử Dụng Trong Sơn Chống Chuột
Capsaicin được thêm vào sơn tàu thủy để ngăn chuột cắn phá các bộ phận quan trọng của tàu.
23. Ớt Là Gia Vị Toàn Cầu
Ớt được sử dụng trong hầu hết các nền ẩm thực, từ châu Á, châu Mỹ Latin, châu Phi đến châu Âu.
24. Trái Ớt Nhỏ Nhưng Giá Trị Cao
Ớt có giá trị thương mại lớn, với sản lượng hàng năm lên đến hàng triệu tấn trên toàn cầu.
25. Ớt Là Biểu Tượng Văn Hóa
Trong nhiều nền văn hóa, ớt tượng trưng cho sức mạnh, sự bảo vệ và khả năng sinh sôi nảy nở.